Psikoteknik nedir? Nasıl alınır? Kimler almalıdır? Neden zorunludur?

Kişinin bedensel ve psikolojik durumların sürücülük yapmaya elverişli olup olmadığını psikolog ve simülatör eşliğinde düzenlenen ve bir uzman psikiyatrisi muayenesi sonucunda verilen bir rapordur. Sürücülerin güvenli araç kullanıp kullanmayacağı konusunda zihinsel özelliklerine, psikomotor beceri ve yeteneklerine, kişinin özellik ve alışkanlıklarını 1 saat süre ile simülatör eşliğinde değerlendirme sonucunda düzenlenen rapordur.
- Psikolog eşliğinde verilen raporun 3 ay geçerlilik süresi vardır.
- Psikolog raporunu Psikiyatri uzman doktorun onaylamasıyla 5 yıl geçerlilik süresi kazanır.

Kimler Almalıdır?

- Ehliyeti cezai işlem ile alınmış olanlar ehliyetini geri almak için ya da üstün sürüş tekniği gerektiren işlerde (yük veya yolcu taşıyan her sürücünün almak zorunda olduğu bir belgedir.) - Simülatörün özelliği ise hız ve mesafe algılamada görüş alanı içerisinde uyarıları fark edebilme. - 140 derece görüş alanı içerisinde fark etme. - Görsel bellek - Hızlı algılama – Aklında tutabilme - Dikkat! – Kritik uyaranları seçici algılama -Muhakeme yeteneğini ölçer. - Koordinasyon düzeyini - Aynı anda farklı organların hareketlerini ilişkilendirme yeteneğini ölçen bir testtir. Kimler almalıdır? - Alkolden 3 kez ehliyetine el konulanlar, - Ölüm veya ağır hasarlı kazalara karışanlar, - Ehliyetini yeni almış 2 yıl stajyerlik süresi içerisinde 70 puan ve üzeri ceza almış ehliyeti elinden alınmış olan kişiler bu raporu almadan ehliyetlerini geri alamazlar. -Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan her sürücü bu belgeyi almak zorundadır.

Neden zorunludur?

‘’4925’’ Sayılı Karayolu ve Taşıma Kanunu’nun 34. maddesi C bendi gereği her 5 yılda bir Psikoteknik raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından almak ve sürücü bütün belgelerini de yanında bulundurmak zorundadır. Belgesini almayan sürücüler hakkında para ve puan cezası uygulanmaktadır. Bu konu ile ilgili de Eylül ayında Psikoteknik Merkezleri Derneği Başkanlığında Sağlık Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü, Ulaştırma Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü yetkililerinin katılımı ile Ankara ilinde bir çalıştay düzenlenecektir. Burada çıkan karar doğrultusunda Psikoteknik Belgeleri de Src Belgelerinde olduğu gibi sürücünün ‘’E-devlet’’ hesabına yerleştirilecektir.
Trafik denetim zabıtalarınca Kimlik Sorgulama(TC Kimlik No ile) ‘’e-devlet’’ üzerinden yapılmak suretiyle denetimleri yapılacaktır. Psikoteknik belgesi olmayana belge eksikliğinden cezai işlem yapılcaktır. Sürücüleri şimdiden Psikoteknik raporlarının yetkili Psikoteknik merkezlerinden almalarının tavsiye ederim.
Bu Çalıştaydan sonra önceden alınmış kartlar iptal edilecek, kullanılmayacak sadece alınan raporlar Sağlık Müdürlüğü’nden onaylıysa e-devlete yerleştirilip kabul edilecektir. Bugüne kadar alınan kartların üzerinden Sağlık Müdürlüğü’nün onayı bulunmamaktadır. Kartların resmi bir belge özelliği yoktur.
Kaldı ki zamanla bu kartlar şaibeli yollardan hiçbir teste girmeden temin edenler olmuştur. Bu kartların geçerliliği yoktur, simülatör testi ve psikolog eşliğinde düzenlenen ve onaylanan raporlar kabul olunacaktır. Sürücüler zor durumda kalmamaları için Şimdiden tavsiyemdir: Psikoteknik raporlarını sürücüler yetkili Psikoteknik merkezlerinden almalıdır. Bu Çalıştay sonrası yine SRC alacak kişilerde müracaat sırasında Psikoteknik raporu istenecektir. Psikoteknik raporu olmayan Sürücüler için ayrıca SRC Belgesi için kayıt yapılmayacaktır.

AYHAN ŞEN
GÜLDOĞAN EĞİTİM KURUMLARI GENEL MÜDÜRÜ